In het Klimaatakkoord van 2019 is afgesproken dat Nederland de CO2-uitstoot in 2030 met 49% heeft verminderd ten opzichte van 1990. In 2050 moet dat zelfs 95% minder zijn. Onze energievraag (elektriciteit en warmte) veroorzaakt het grootste deel van de CO2-uitstoot.

De Transitievisie Warmte geeft een eerste richting in de oplossingen – met de kennis van nu - voor het duurzaam verwarmen van woningen, aardgasvrij te koken en warm tapwater te maken. We richten ons in deze visie zowel op het bestaande warmtenet (in Almere Stad en Almere Poort) en hoe we naar een duurzaam systeem toewerken, als op de stadsdelen die nog op het aardgas zijn aangesloten (Almere Haven, Almere Buiten en delen van Almere Hout). Hoe we de komende jaren te werk gaan, beschrijven we in de uitvoeringsstrategie.

Wat is de Transitievisie Warmte

Almere was in 2018 een van de eerste gemeenten met een visie op de warmtevoorziening, vastgesteld door het college en besproken met de gemeenteraad. We hebben sindsdien veel geleerd over de kosten en complexiteit van de transitie. De Transitievisie Warmte is minder technisch van aard, geeft meer richting en zet in op starten met isolatie.

De Transitievisie Warmte is in samenwerking met de woningbouwcorporaties Ymere, de Alliantie en Goede Stede, de huidige warmteleverancier (Vattenfall) en de netbeheerder (Alliander) tot stand gekomen. Daarnaast praat de gemeente al jaren met bewoners over dit onderwerp.

Omdat de ontwikkelingen doorgaan, herzien we eens in de vijf jaar de Transitievisie Warmte. En in buurten waar zich eerder kansen voordoen, gaan we samen met de nodige partijen aan de slag met wijkuitvoeringsplannen. Deze plannen worden voorgelegd aan de raad ter goedkeuring.

Waarom de aardgasvraag verminderen?

In Nederland komt op dit moment circa 90% van de warmte uit aardgas, een fossiele (en eindige) brandstof die de CO2-uitstoot vergroot. De aardgaswinning in Groningen stopt in 2022 echt. Binnen Europa is te weinig gas voor onze vraag naar warmte. We worden dan ook steeds afhankelijker van import van gas uit Rusland, de Verenigde Staten en het Midden-Oosten. Dit zijn minder duurzame bronnen dan het huidige Nederlandse aardgas.

Aardgasvrij wonen

Er is veel onderzoek, planning en afstemming nodig om alle woningen in Almere aardgasvrij te maken. We doen het in stappen en samen met de inwoners en ondernemers. We communiceren hierover open en transparant met de betrokken wijken en buurten. Om aardgasvrij te kunnen wonen zetten we ook in op isolatie. Door isolatie wordt de energievraag van gebouwen verminderd en dan kunnen ze duurzaam verwarmd worden. Als er in plaats van gas een andere collectieve energie-infrastructuur komt (bijvoorbeeld een warmtenet), bieden we gebouweigenaren altijd de kans eigen oplossingen te ontwikkelen. We zetten in op het alternatief met de laagste kosten voor gebouweigenaren, bewoners, netbeheerder, Rijk en gemeente. Als aardgas-arm tegen de helft van de kosten van aardgasvrij mogelijk is, dan heeft aardgas-arm voorlopig de voorkeur.

Planning aardgas vrijmaken van wijken

In de huidige planning gaat er de komende 10 tot 15 jaar geen wijk in Almere van het gas af. In de wijkuitvoeringsplannen, onderdeel van de Transitievisie Warmte, kijken we naar de specifieke kenmerken voor technische mogelijkheden, aard van de woningen, eigendomssituatie en/of samenstelling van de bevolking. Een wijkuitvoeringsplan komt altijd tot stand in nauwe samenwerking met bewoners en lokale partijen. Een ander vast onderdeel is een gedetailleerde studie van de kosten en technische haalbaarheid. In de periode 2022-2025 onderzoeken we samen met de woningcorporaties welke buurten in aanmerking komen voor een eerste verkenning.

Wil je eerder aan de slag met je eigen woning of VvE, kjjk dan voor meer informatie bij ons Regionaal Energieloket Almere. Daar kun je gratis advies inwinnen over het verduurzamen van je woning of complex.

Welk alternatief voor aardgas?

Het geschikte alternatief voor aardgas per wijk hangt van vele factoren af, bijvoorbeeld de warmtevraag, de aanwezigheid van de warmtebron, en of die warmtebron voldoende capaciteit heeft voor de buurt. Op basis van openbare data, kennis van de betrokken stakeholders en getallen van adviesbureau De WarmteTransitieMakers zijn de warmtevraag en de beschikbare warmtebronnen in kaart gebracht. Op basis van deze resultaten en verdere kennis van betrokken partijen kunnen we een eerste visie presenteren voor de woningen en gebouwen in Almere.

Betaalbaarheid

Wij stellen voor elke wijk het beste alternatief voor aardgas vast. Dat is het alternatief dat de laagste totale kosten over een periode van 30 jaar heeft. Hierbij gaat het om de kosten voor aanpassing van de woningen (isolatie + aansluiten), de infrastructuur en de energierekening. Mogelijke oplossingen zijn individuele systemen (per gebouw) of collectieve systemen (warmtenetten). De kosten worden verdeeld over de warmteleverancier, de gebouweigenaar en bewoner. Een overzicht vind je in de Transitievisie Warmte.

Woningcorporaties

Landelijk is afgesproken dat woningcorporaties de startmotor zijn van de warmtetransitie. In 2018 is vastgelegd dat de corporaties tot en met 2022 minimaal 100.000 corporatiewoningen in heel Nederland versneld van het aardgas afhalen en aansluiten op bestaande warmtenetten. De Almeerse corporaties Ymere, De Alliantie en GoedeStede hebben daarnaast het ‘Startmotorkader Warmtenetten’ ondertekend. In dit handvest staan

concrete afspreken hoe de woonlasten voor huurders hetzelfde blijven en wie welke investeringen draagt. Ook hebben ze hierin een aanzet gedaan om de samenwerking tussen warmtebedrijven en woningcorporaties vast te leggen.

Aanpak bedrijventerreinen

Om ervoor te zorgen dat ook de gebouwen op bedrijventerreinen en het maatschappelijk vastgoed naar een volledig aardgasvrije energievoorziening toegaan, stellen wij in de komende jaren – samen met de betrokken partijen – een plan van aanpak op. We bekijken de bedrijven en nutsgebouwen die in de buurten met woningen zijn gevestigd en nemen ze mee in de buurtaanpak, als die aanpak past bij de warmtevraag van de bedrijven.

Bedrijventerreinen willen wij zo veel mogelijk op natuurlijke momenten – en met eigen initiatieven – laten verduurzamen.

Communicatie

Wij vinden de samenwerking en inbreng van bewoners, bedrijven en overige betrokkenen belangrijk in het verduurzamingsvraagstuk. Participatie is daarbij een belangrijk onderdeel.

Het vraagt om maatwerk, waar wij sterk op gaan inzetten. Zo hebben we liever persoonlijke gesprekken dan het sturen van een brief.