Samen werken aan een gezond gewicht

In Almere is bijna 1 op de 5 kinderen te zwaar. Daarom wil de gemeente een gezondere leefstijl stimuleren. Gezinnen kunnen hierbij hulp krijgen van een jeugdverpleegkundige. Samen maken we gezond gewoon.

Marjolein van Weerd is jeugdverpleegkundige bij JGZ Almere en als centrale zorgverlener betrokken bij de aanpak ‘Kind naar Gezonder Gewicht’. Een project dat in 2016 in acht Nederlandse gemeenten van start is gegaan ter bevordering van een gezondere leefstijl. “Het bereiken én behouden van een gezond gewicht vraagt om een blijvende gedragsverandering,” zegt Marjolein. Zij helpt gezinnen daarbij.

Lekker in je vel

Overgewicht vergroot de kans op ziekten. Ook hebben kinderen die te zwaar zijn vaker psychische en sociale problemen. Een gezond gewicht is dus heel belangrijk. “Ik heb het trouwens liever over lekker in je vel zitten,” benadrukt Marjolein. Want daar begint het allemaal mee. Daarom is zij als centrale zorgverlener langdurig bij gezinnen betrokken. “Eerst zoek ik samen met het gezin uit wat er precies speelt. Want als je alleen maar focust op overgewicht, dan kijk je veel te eenzijdig. Het is belangrijk om de achterliggende oorzaak te achterhalen. Die kan liggen op het psychische vlak, maar ook stress of financiële problemen kunnen een rol spelen. Bij 2 procent van de kinderen met overgewicht is er een medische oorzaak.”

Soms is het zelfs beter om die problemen eerst aan te pakken. “Mensen zijn vaak gemotiveerd om een gezondere leefstijl aan te nemen, maar als je geen rust en ruimte hebt in je hoofd, houd je dat nooit lang vol,” weet Marjolein uit ervaring. Samen met de ouders en kinderen kijkt ze wat zij zélf kunnen oppakken en waar extra ondersteuning bij nodig is. “Bij een gezin dat midden in een lastige scheiding zit, kan erover praten met anderen soms al lucht geven. Dan wijs ik ze bijvoorbeeld op een gespreksgroep voor kinderen van gescheiden ouders. En de moeder heeft misschien baat bij een afspraak met de praktijkondersteuner van de huisarts.”

Originele oplossingen

Uiteindelijk ontstaat er daarna ook ruimte om het wél over voeding te hebben. En dan kan een oplossing soms heel origineel zijn. “Bij een van de gezinnen die ik heb begeleid, kwam als er wat te vieren was altijd ongezond eten op tafel. Dat gebeurde vroeger in het gezin van de moeder ook, maar dat had ze zich eigenlijk nooit gerealiseerd. Ik heb iedereen van het gezin gevraagd om met alternatieven te komen. Een van de kinderen stelde voor om vaker samen een spelletje te gaan doen. Een leuk idee, dat ze allemaal graag wilden uitproberen!”

Ook bewegen is essentieel voor een gezonde leefstijl. Marjolein: “In Almere is veel mogelijk. We hebben bijvoorbeeld buurtsportcoaches waar kinderen gratis kunnen sporten. En ouders met onvoldoende financiële middelen kunnen gebruikmaken van het Jeugdfonds Sport & Cultuur.” Wat veel ouders zich volgens Marjolein niet realiseren, is dat een goede nachtrust ook helpt overgewicht te voorkomen. Ze besluit: “Als je eenmaal volwassen bent, is afvallen best moeilijk. Maar als je nog in de groei bent, is het vaak écht makkelijker. Een kleine aanpassing kan al snel resultaat geven en op jonge leeftijd leer je een nieuwe leefstijl nu eenmaal makkelijker aan.”