Veel organisaties staan te springen om vrijwilligers, vooral nu steeds meer oudere vrijwilligers ermee stoppen. Wat werkt om jongeren meer te betrekken bij vrijwilligerswerk? De Vrijwilligers en Mantelzorg Centrale Almere (VMCA) kreeg budget uit het Preventieakkoord Almere om te onderzoeken wat er nodig is voor de inzet van jongeren. Op de nieuwe site matchen ze vraag en aanbod van jong en oud.
Aranka Verheugd is kwartiermaker één platform vrijwillige inzet en mantelzorg bij de VMCA. “We hebben gesprekken gevoerd met jongeren en organisaties over hun inzet. We hebben een enorm groot netwerk van organisaties en stichtingen. In september 2022 hebben we een nieuwe website gelanceerd, met een matchingsplatform waarop mensen elkaar online in een veilige omgeving kunnen ontmoeten voor vraag en aanbod van vrijwilligerswerk. We hadden al een online vacaturebank voor organisaties. Nu kunnen ook particulieren gebruikmaken van het platform. Je kunt er ook een aanbod doen. Bijvoorbeeld als je tuinieren leuk vindt, of honden uitlaten.”
Aderlating
Corona zorgde voor een enorme stijging in het aantal mensen dat ‘iets’ wilde doen voor een ander. Het bracht het opzetten van de vernieuwde site in een stroomversnelling. Tegelijk was corona een aderlating: vrijwilligers verloren door de lockdowns de binding met hun organisatie. Landelijk daalde het aantal vrijwilligers van 49% naar 36%. Veel mensen vonden een andere vrijetijdsbesteding.
Zelf kiezen
Het is lastig om jongeren te verbinden aan vrijwillige inzet. Aranka: “Als je het ze vraagt, willen 9 op de 10 jongeren wel helpen. Bij jongeren zijn de drempels vaak: ‘past het in mijn agenda’, ‘kan ik dit wel’, ‘is het leuk’, ‘waar kan ik dan iets doen’ of ‘het is alleen maar koffieschenken’, ‘het is toch vooral voor ouderen’. Wij willen laten zien dat het ook gaat om werken bij een kinderboerderij, jeugd trainen of helpen in de kantine van een sportclub. Er zijn vrijwilligerstests waarbij jongeren kunnen zien wat bij ze past. En filmpjes die laten zien wat vrijwilligerswerk is. Ook waar ze niet zo snel aan denken.”
Uit de gesprekken bleek wat jongeren dan wél trekt: “Jongeren willen zelf kunnen kiezen. Het moet geen verplichting worden. Ze vinden het prettig om het samen te doen. En ze willen weten wat het hen oplevert. Een mooie aanvulling op hun cv, een leuke tijd, voldoening. Scholen spelen daarin ook een belangrijke rol.”
Experimenteren
Aranka: “We zien dat veel organisaties vergrijsd zijn. Die moeten ook openstaan voor jongeren. Daar is een cultuurverandering voor nodig. Mede daarom hebben we ook een workshop ontwikkeld voor organisaties. Want ook daar zijn (soms onbewust) drempels. Dat begint al met de vacature, met moeilijke of verouderde taal. Organisaties werken vaak op een bepaalde manier en zijn daar lastig vanaf te brengen. Of ze vragen zich af: past die jongere hier wel? We dagen ze uit om te experimenteren. Jongeren verbinden zich niet zo snel voor een langere periode. Als ze eenmaal een positieve ervaring hebben, hebben ze eerder de neiging om het de volgende keer weer te doen. Begin met een klein klusje. Want vrijwel niemand stapt zomaar meteen in een bestuur.”
Cultuurverandering
Vrijwilligerswerk maakt je bewezen gelukkiger, blijkt uit onderzoek. Het is een positieve ervaring. Zelf doet Aranka ik al sinds haar 16de vrijwilligerswerk. “Eerst voor de maatschappelijke dienstverlening. Later ging ik op school en bij de sportclub van mijn kinderen helpen. Nu ben ik Groene Buur: ik help in mijn eigen wijk met het groen bewustzijn van de bewoners. En ik ben organisator van het NK Tegelwippen in Almere. We zijn dit jaar geëindigd als vijfde. Volgend jaar willen we in de Top 3!”
Meer informatie over vrijwilligerswerk vind je op vmca.nl
